Eksmisja sprawcy przemocy w rodzinie

W ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (w jej wersji obowiązującej od dnia 30 listopada 2020 roku) wprowadzono nowe uregulowania prawne dające możliwość natychmiastowego odseparowania osoby stosującej przemoc w rodzinie od pokrzywdzonych.

W ustawie przewidziano, że jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta tą przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia (art. 11a).

Przez członka rodziny należy rozumieć: małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwo, powinowatego w tej samej linii lub stopniu, osobę pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu oraz każdą inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą. Natomiast przemocą w rodzinie (w rozumieniu ustawy) jest jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Przepis ten znajdzie swoje zastosowanie również, gdy osoba dotknięta przemocą w rodzinie opuściła wspólnie zajmowane mieszkanie z powodu stosowania wobec niej przemocy w tym mieszkaniu, członek rodziny stosujący przemoc w rodzinie opuścił wspólnie zajmowane mieszkanie, a także jeżeli osoba stosująca przemoc w rodzinie jedynie okresowo lub nieregularnie przebywa w mieszkaniu wspólnie z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie.

Wniosek o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia może być złożony na urzędowym formularzu (znajdziesz go na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/wzor-wniosku-o-zobowiazanie-osoby-stosujacej-przemoc-w-rodzinie-do-opuszczenia-wspolnie-zajmowanego-mieszkania-i-jego-bezposredniego-otoczenia-lub-zakazanie-zblizania-sie-do-mieszkania-i-jego-bezposredniego-otoczenia). Z wnioskiem tym może wystąpić osoba dotknięta przemocą domową. Wniosek składa się do właściwego sądu rejonowego. Sąd orzeka w terminie jednego miesiąca od dnia wniesienia wniosku, po przeprowadzeniu rozprawy. Należy jednakże pamiętać, iż jest to termin jedynie instrukcyjny i termin ten może w praktyce ulec wydłużeniu. Co szczególnie istotne, postanowienie o zobowiązaniu osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazaniu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia jest skuteczne i wykonalne z chwilą ogłoszenia.

Osoby pokrzywdzone powinny także pamiętać, że obecnie Policjant ma prawo wydać wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie, stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą, nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia oraz iż są one natychmiast wykonalne. W razie zastosowania ww. środka, następnie już w postępowaniu o eksmisję sprawcy przemocy sąd może udzielić zabezpieczenia przez przedłużenie obowiązywania nakazu lub zakazu nałożonego przez Policję. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega rozpoznaniu bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie trzech dni od dnia jego wpływu do sądu.

Pomoc prawna świadczona przez adwokata lub radcę prawnego zajmującego się sprawami o eksmisję może obejmować tylko poradę prawną (na każdym etapie postępowania) czy  sporządzenie wniosku o eksmisję, odpowiedzi na wniosek lub innych pism procesowych, jak również zastępstwo procesowe strony (tzw. prowadzenie sprawy, obejmujące w szczególności sporządzanie pism, reprezentację przed sądem, bieżące porady prawne i przygotowanie strony do rozpraw).

adwokat Kamila Majchrzak
Kancelaria Adwokacka
Pabianice, ul. Zamkowa 36 lok. 1.3
Łódź, ul. Radwańska 4 lok. 15