Zasiedzenie

Stwierdzenie nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia możliwe jest po upływie 20 lat nieprzerwanego samoistnego posiadania w dobrej wierze lub 30 lat, w sytuacji gdy posiadacz jest w złej wierze. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, dobra wiara oznacza usprawiedliwione przekonanie posiadacza, że przysługuje mu prawo własności nieruchomości. Z kolei stan, w którym posiadacz wie, że nie jest właścicielem nieruchomości lub nie zdaje sobie z tego sprawy z powodu niedołożenia należytej staranności oznacza, iż posiadacz pozostaje w złej wierze. W tym miejscu podkreślenia wymaga, że w dobrej wierze będzie również osoba, która po objęciu danej nieruchomości w posiadanie samoistne dopiero później zorientuje się, że nie jest jej rzeczywistym właścicielem. Zmiana dobrej wiary na złą nie wydłuża w tym przypadku okresu koniecznego do zasiedzenia nieruchomości. Zgodnie z art. 7 k.c., w polskim prawie cywilnym istnieje tzw. domniemanie dobrej wiary, co skutkuje tym, że sąd jest związany wskazanym domniemaniem, ale tylko do momentu przeprowadzenia przez drugą stronę dowodu przeciwnego. Co istotne, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika.

Przedmiotem zasiedzenia może być nie tylko nieruchomość, ale również prawo użytkowania wieczystego czy służebność gruntowa. Możliwe jest również nabycie w drodze zasiedzenia jedynie udziału w prawie własności, fizycznie wydzielonej części nieruchomości czy zasiedzenie udziału innego współwłaściciela.

Istotną przesłanką zasiedzenia nieruchomości jest jej nieprzerwane samoistne posiadanie – co oznacza, że osoba postępuje z daną rzeczą (nieruchomością) jak właściciel. Samoistnym posiadaczem nieruchomości jest ten, kto włada nią jak właściciel (art. 336 k.c.), korzystając z niej z wyłączeniem innych osób, pobiera pożytki i dochody, a także uważa się za uprawnionego do rozporządzania nią (art. 140 k.c.) (tak postanowienie SN z dnia 8.10.2008 r., sygn. Akt V CSK 146/08). W związku z tym, nie będzie mogło dojść do zasiedzenia nieruchomości w przypadku posiadania zależnego. Istotna jest bowiem wola posiadacza, która rozróżnia posiadanie samoistne od posiadania zależnego. W przypadku posiadacza zależnego, posiadacz włada rzeczą nie jak właściciel (co jest charakterystyczne dla posiadania samoistnego), a jedynie jako wykonujący inne prawo zależne od prawa własności, a więc przykładowo najem, dzierżawę lub użytkowanie wieczyste.

Wpis sądowy w sprawach o zasiedzenie jest stały i wynosi 2000 PLN w przypadku wniosku o zasiedzenie nieruchomości albo 200 PLN w przypadku wniosku o zasiedzenie służebności gruntowej.

Pomoc prawna świadczona przez adwokata lub radcę prawnego zajmującego się sprawami związanymi z  zasiedzeniem może obejmować samą poradę prawną (na którą składa się również szczegółowa analiza zgromadzonej w sprawie dokumentacji), sporządzenie pisma oraz reprezentację w postępowaniu przed sądem. Wskazać należy, że choć samo zasiedzenie następuje z mocy prawa, z upływem ustawowych terminów, to jedyną możliwością stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości i poczynienia zmian w księdze wieczystej jest wszczęcie postępowania sądowego, w którym sąd powszechny będzie badał zaistnienie przesłanek koniecznych do zasiedzenia. Powierzenie prowadzenia swojej sprawy profesjonaliście niewątpliwie pozwoli na uniknięcie niepotrzebnego stresu i zaoszczędzenie cennego czasu, a co najważniejsze na osiągnięcie możliwie szybkiego i skutecznego efektu, jakim jest uzyskanie rozstrzygnięcia sądu korzystnego dla klienta. Każdorazowo przed wszczęciem postępowania sądowego profesjonalny pełnomocnik bada stan faktyczny przedmiotowej sprawy i ocenia szansę klienta na uzyskanie pozytywnego wyniku.

radca prawny Anna Krysiak-Schechinger
Kancelaria Radcy Prawnego
Pabianice, ul. Zamkowa 36 lok. 1.3
Łódź, ul. Radwańska 4 lok. 15