adwokatradcapabianice@gmail.com
(42) 307-07-70

Nakaz zapłaty – i co dalej?

Co do zasady rozstrzygnięcia sądu zapadają w formie wyroków, po uprzednim przeprowadzeniu rozprawy. Oznacza to, że jeżeli zostaniemy pozwani, to w pierwszej kolejności sąd doręczy nam odpis pozwu, następnie wyznaczy termin rozprawy i po jej przeprowadzeniu orzeknie w przedmiocie roszczeń objętych treścią pozwu, tym samym umożliwiając nam wzięcie aktywnego udziału w postępowaniu poprzez m. in. złożenie odpowiedzi na pozew i dalszych pism procesowych, przedstawienie dowodów, udział i zajęcie stanowiska na rozprawie.

Wyjątkiem od tej zasady jest wydanie przez sąd rozstrzygnięcia w formie nakazu zapłaty. W takiej sytuacji o toczącym się postępowaniu pozwany dowiaduje się z chwilą doręczenia mu przez sąd nakazu zapłaty, w którym zobowiązuje do uiszczenia określonej należności. Nakaz zapłaty wydawany jest na posiedzeniu niejawnym, bez udziału stron, w oparciu o twierdzenia i dowody przedstawione przez powoda (stronę wszczynającą postępowanie – wierzyciela).

Nie oznacza to, że pozwany musi bezwzględnie i niezwłocznie uiścić wskazaną w nakazie zapłaty kwotę – może bowiem bronić się przed roszczeniami powoda składając zarzuty (gdy nakaz wydano w postępowaniu nakazowym) albo sprzeciw (gdy nakaz wydano w postępowaniu upominawczym) od nakazu zapłaty. Termin do wniesienia środka zaskarżenia wynosi dwa tygodnie od daty doręczenia nakazu zapłaty pozwanemu (odebrania przez pozwanego przesyłki listowej zawierającej nakaz zapłaty). W piśmie tym pozwany powinien wskazać:

  1. zakres zaskarżenia, czyli czy zaskarża nakaz w całości, czy w części (w jakiej),
  2. zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy,
  3. okoliczności faktyczne oraz
  4. dowody (np. dokumenty, zeznania świadków, przesłuchanie stron, opinia biegłego).

Należy pamiętać, że jeżeli pozew został wniesiony na urzędowym formularzu, to również wniesienie zarzutów/sprzeciwu wymaga zachowania tej formy (stosowne formularze można pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości). Pismo należy złożyć w sądzie, który wydał nakaz zapłaty. Co szczególnie istotne, od sprzeciwu od nakazu zapłaty nie są pobierane żadne opłaty, natomiast wniesienie zarzutów wiąże się z obowiązkiem uiszczenia ¾ opłaty. W przypadku, gdy pozwany nie jest w stanie ponieść opłaty sądowej, może ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych, składając stosowny wniosek wraz z załącznikami.

Prawidłowe wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty powoduje, że wydany nakaz zapłaty traci moc i zostaje wyznaczona rozprawa (w dalszym ciągu sprawa toczy się tak samo jak w każdym innym przypadku i kończy się wydaniem wyroku). Nieco odmienne skutki niesie ze sobą złożenie zarzutów od nakazu zapłaty – wyznaczona zostaje rozprawa, jednakże nakaz taki nie traci mocy i dopiero wydając następnie wyrok sąd rozstrzyga o losie nakazu, tzn. utrzymuje go w mocy albo uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, względnie pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Należy również pamiętać, że nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym stanowi tytuł zabezpieczenia, a wydany na podstawie weksla, warrantu, rewersu lub czeku – tytuł wykonawczy, a zatem istotne jest, by w zarzutach od nakazu zapłaty wnosić również o wstrzymanie jego wykonania. Wyrok wydany po wniesieniu środka zaskarżenia jest w dalszej kolejności zaskarżalny apelacją na zasadach ogólnych.

Co ciekawe, czasem zdarza się wręcz, że o fakcie prowadzenia postępowania i wydaniu nakazu zapłaty pozwany dowiaduje się dopiero na etapie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez Komornika Sądowego, nierzadko wskutek np. zajęcia rachunku bankowego czy wynagrodzenia dłużnika. Dzieje się tak najczęściej, gdy powód wskazuje w pozwie stary, już nieaktualny adres pozwanego, pod którym ten od dłuższego czasu nie zamieszkuje – wówczas przesyłka pocztowa po dwukrotnej awizacji powraca do sądu i zostaje uznana za doręczoną, a nakaz zapłaty uprawomocnia się po upływie dwóch tygodni wobec niewniesienia środka zaskarżenia. Jeżeli zatem dłużnik znalazł się w takiej sytuacji, tj. adres wskazany w pozwie był nieprawidłowy lub z jakiegokolwiek innego powodu nie miał możliwości podjęcia przesyłki bez swej winy, może jeszcze na tym etapie składać środek zaskarżenia wskazując, w zależności od okoliczności, na niedoręczenie nakazu zapłaty albo występując dodatkowo z wnioskiem o przywrócenie terminu do dokonania ww. czynności. Droga taka jest właściwa w szczególności, gdy roszczenia objęte treścią pozwu i nakazu są bezzasadne czy przedawnione.

Przepisy prawa nie przewidują obowiązku sporządzenia czy wniesienia sprzeciwu albo zarzutów od nakazu zapłaty przez profesjonalnego pełnomocnika – strona może to uczynić samodzielnie. Jeżeli jednak pozwany ma trudności z przygotowaniem pisma, nie ma pewności czy może wystąpić ze środkiem zaskarżenia lub jakie argumenty powinien powołać, może zwrócić się o pomoc prawną do adwokata lub radcy prawnego po poradę prawną, zlecić mu sporządzenie sprzeciwu/zarzutów od nakazu zapłaty albo powierzyć prowadzenie całej sprawy przed sądem (zastępstwo procesowe strony).

 

adwokat Kamila Majchrzak
Kancelaria Adwokacka
Pabianice, ul. Zamkowa 36 lok. 1.3
Łódź, ul. Radwańska 4 lok. 15

Majchrzak & Krysiak

Majchrzak & Krysiak